O‘zgidrometda slovakiyalik olim, siyosatchi, diplomat, General Milan Rastislav Shtefanikning byustini o‘rnatish marosimi

Slovakiya Respublikasining Toshkentdagi elchixonasi Gidrometeorologiya xizmati markazi (O‘zgidromet) bilan hamkorlikda slovakiyalik olim, astronom, harbiy, siyosatchi, diplomat General Milan Rastislav Shtefanikning 2-iyun kuni soat 12:00 da O‘zgidromet binosida byustini o‘rnatish marosimi tashkil etildi.

Bu tadbir fransuz ekspeditsiyasi rahbari M.R. Shtefanikaning 1906 yilning oxiri 1907 yil boshlarida Quyosh tutilishini kuzatish maqsadida Turkistonga qilgan safari va uning Toshkent rasadxonasiga tashrifini xotirlash va shunga muvofiq slovakiya va o‘zbek xalqlari o‘rtasida do‘stona munosabatlar o‘rnatila boshlanishi munosabati bilan o‘tkazildi.

Tadbir Slovakiya Respublikasi tashqi va Yevropa ishlari vazirligi, O‘zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi va O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Millatlararo munosabatlar va xorijiy davlatlar bilan do‘stona munosabatlar qo‘mitasi, Slovakiya Respublikasining Toshkentdagi fahriy konsulligi va Milan Rastislav Shtefanik fondi ko‘magida o‘tkazildi.

M.R. Shtefanik o‘zining tashqi qarama-qarshilik haqidagi puxta o‘ylangan g‘oyasi bilan siyosatchi va slovaklar va chexlarning qo‘shma davlati g‘oyasining vakili edi. U Chexoslovakiya davlatchiligi va diplomatiyasining asoschisi bo‘ldi va Markaziy Yevropadagi eng muhim diplomatlardan biri edi. U Chexoslovakiya legionini yaratish g‘oyasini olg‘a surgan va unga rahbarlik qilgan. U o‘sha paytda mavjud bo‘lmagan davlatning yuz mingtalik armiyasini yaratdi. Shtefanik undan tashqari deyarli butun dunyo bo‘ylab sayohat qilgan sayyoh edi.

Milan Rastislav Shtefanik 1907 yil yanvar oyida Turkistonda quyosh tutilishining kamida bir qismini (Ura-tube) qo‘lga kiritishga muvaffaq bo‘lgan birinchi inson edi. Qaytishda Shtefanik boshchiligidagi ekspeditsiya tarixiy Samarqandning noyob yodgorliklarini ko‘zdan kechirish uchun to‘xtadi. U yerda Ulug‘bek qadimiy rasadxonasining mashhur xarobalari va Ulug‘bek o‘zi astronomik kuzatishlar olib borgan joylar bilan qiziqdi. U bir haftacha Toshkentda qolib, 30 yil mustahkam bo‘lgan Toshkent Observatoriyasi bilan tanishdi. Ilgari bu ob-havo stansiyasi bo‘lib, uning asosiy maqsadi geodezik va meteorologik tadqiqotlar o‘tkazish edi. Shtefanik bir necha bor Observatoriya xodimlarining ilmiy yig‘ilishlarida qatnashgan. 1907 yil 16 yanvar kuni u va uning hamkasblari Toshkentni tark etishdi.

Fotogaleriya