TOSHKENT SHAHRIDA 5 VA 7-8 IYUL KUNLARI BIR YARIM ASRLIK MAKSIMAL HAVO HARORATI REKORDLARI YANGILANDI
13.07.2021
Toshkent shahrida 5 va 7-8 iyul kunlari oxirgi 150 yillikdagi aynan shu kunda qayd etilgan eng issiq havo harorati rekordlari yangilandi.
Toshkent shahrida 150 yildan buyon havo harorati qiymatlari muntazam kuzatib kelinadi. Iqlim o‘zgarishi natijasida dunyoda iqlim isishi tezlashdi. Bu kunning tungi paytlarida ham havo haroratining yaqqol ko‘tarilib ketishida namoyon bo‘lmoqda. Tungi haroratlarning ko‘tarilishi havoga ko‘p miqdorda is va boshqa iflos gazlarning me’yordan ko‘p chiqarilishida, ya’ni issiqxona effekti jarayonida vujudga kelmoqda. Issiqxona effekti iqlim isishini yuzaga keltirib, sutka davomidagi maksimal va minimal havo harorati qiymatlari orasidagi farqni kamaytirmoqda. Bu esa o‘z navbatida o‘rtacha sutkalik havo harorati qiymatini yuqorilashiga olib kelmoqda.
O‘zgidromet 1 iyul kuni 3-8 iyul kunlari O‘zbekistonda o‘rtacha sutkalik havo harorati ko‘p yillik iqlimiy me’yordan 5-8 daraja yuqorilashi haqida ogohlantirish xabarini bergandi (ssыlka).
Toshkent shahrida iyul oyi boshlarida kuzatilgan kunlik havo harorati o‘tmishda rekord issiq qiymatlar qayd etilgan aynan o‘sha kundagi kunlik o‘rtacha haroratdan ancha ko‘tarilgani qayd etildi. Kunlik maksimum qiymatlar bilan birgalikda sutkalik o‘rtacha havo haroratlari ham yuqorilamoqda.
Masalan, 1881 yil 6 iyul kuni Toshkent shahrida aynan shu kun uchun mutlaq rekord qayd etilgan (+44,1°C). Lekin, o‘shanda o‘rtacha sutkalik havo harorati ancha past qiymatda kuzatilgan (+28,1°C). 2021 yil 6 iyul kuni sutkalik maksimal havo harorati rekord ko‘rsatgichdan ancha past (+41,5°C) qayd etilgan bo‘lsada, o‘rtacha sutkalik havo harorati 1881 yildagi o‘rtacha sutkalik havo harorati qiymatidan qariyib 5,5 darajaga yuqori kuzatilgan.
Joriy 2021 yilning o‘tgan iyun oyida respublika hududlarida o‘rtacha oylik havo harorati ko‘p yillik iqlimiy me’yordan 1-3 daraja yuqori bo‘lgan.
Сana |
2021 yilda kuzatilgan o‘rtacha sutkalik va maksimal havo haroratlari, °C |
Muqaddam shu kun uchun kuzatilgan maksimal va ko‘p yillik o‘rtacha sutkalik havo harorati qiymatlari, °C |
||
O‘rtacha sutkali havo harorati |
Maksimal havo harorati |
O‘rtacha sutkali havo harorati (me’yor) |
Maksimal havo harorati (kuzatilgan yil) |
|
1 iyul |
32,1 (+4,6) |
39,9 (-0,4) |
27,5 |
40,3 (1902) |
2 iyul |
32,7 (+5,0) |
40,2 (-1,5) |
27,7 |
41,7 (1953) |
3 iyul |
32,9 (+4,9) |
40,4 (-1,9) |
28,0 |
42,3 (1953) |
4 iyul |
33,4 (+5,6) |
41,4 (-0,4) |
27,8 |
41,8 (1942) |
5 iyul |
34,3 (+6,6) |
42,6 (+0,2) |
27,7 |
42,4 (1942) |
6 iyul |
33,8 (+5,7) |
41,5 (-2,6) |
28,1 |
44,1 (1881) |
7 iyul |
35,0 (+6,7) |
42,7 (+0,1) |
28,3 |
42,6 (1912) |
8 iyul |
35,3 (+7,0) |
43,8 (+1,4) |
28,3 |
42,4 (1912) |