2024 YIL – YОZ FASLINING BIRINCHI OYI
05.07.2024
Yoz faslining birinchi oyi iyun ham tugadi. XXI asrdagiko‘pgina iyun oylari kabi, bu yilning iyun oyi ham issiq bo‘ldi. O‘rtacha oylik harorat me’yordan 1-2,5o ga ko‘p bo‘ldi.
O‘zbekiston hududining katta qismida 2024 yil iyun oyi barcha kuzatuv yillari uchun eng issiq iyun oylari beshligiga kirdi.
Toshkentda o‘tgan iyun oyi 2021 va 2023 yillarning iyun oylaridan so‘ng uchinchi o‘rinni egalladi, ular me’yordan 2,8-3,2o ga issiqroq bo‘ldi.
Oy davomida harorat foni deyarli tekis bo‘lishi qayd etildi. O‘zbekiston hududining katta qismida iyun oyida maksimal harorat asosan 32-37o, janubda va cho‘l hududlarda 36-41o atrofida bo‘ldi.
Eng issiq ob-havo 27-28 iyunkunlari kuzatildi. Ushbu kunlarda harorat
39-41o gacha, janubda va cho‘l hududlarda 42-43o gacha ko‘tarildi.
|
|
| o‘rtacha kecha-kunduzlik harorat me’yori |
Toshkentda 2024 yil iyun oyida o‘rtacha kecha-kunduzlik va maksimal havo harorati,
yog‘ingarchilik miqdori
Bu iyun oyi uchun eng yuqori harorat qiymatlari emas. Iyun oyidagi maksimal havo harorati rekordlari 42-44o ni, janubda va cho‘l hududlarda 45-47o ni tashkil etadi.
Toshkentda 154 yillik meteorologik kuzatuvlar uchun 1914 yil iyun oyining mutlaq maksimal harorati 43,0o bo‘lib qoldi
Meteostansiya | 2024 yil iyun oyi maksimal harorati | Barcha kuzatuv yillari uchun mutlaq maksimum | 1991-2023 yillar uchun maksimal harorat |
Toshkent | 40,7 | 43,0 /1914 | 42,6 /2021 |
Nukus | 41,1 | 43,6 /1956 | 43,4 /2022 |
Mo‘ynoq (Orol bo‘yi) | 42,7 | 45,0 /2015 | 45,0 /2015 |
Urganch | 41,2 | 43,5 /2001 | 43,5 /2001 |
Buxoro | 41,2 | 46,2 /2005 | 46,2 /2005 |
Navoiy | 40,5 | 44,2 /2022 | 44,2 /2022 |
Buzaubay (Qizilqum cho‘li) | 43,0 | 47,4 /1990 | 45,8 /2007 |
Nurafshon | 40,5 | 42,5 /2000 | 42,5 /2000 |
Samarqand | 40,0 | 41,6 /2021 | 41,6 /2021 |
Jizzax | 40,4 | 45,8 /1893 | 42,6 /2021 |
Sirdaryo | 42,0 | 44,6 /1988 | 43,9 /2005 |
Qarshi | 40,8 | 45,6 /2022 | 45,6 /2022 |
Muborak (cho‘l hududi) | 42,0 | 47,4 /2022 | 47,4 /2022 |
Termiz | 43,1 | 49,6 /1914 | 47,0 /2022 |
Andijon | 39,5 | 42,0 /1977 | 41,5 /2007 |
Namangan | 40,0 | 42,5 /2007 | 42,5 /2007 |
Farg‘ona | 39,1 | 41,3 /2007 | 41,3 /2007 |
Ko‘pincha yoz faslida kuzatilgani kabi, 2024 yil iyun oyida yog‘ingarchilik juda notekis bo‘ldi.
O‘zbekiston hududining katta qismida o‘tgan iyun oyi ekstremal quruq oy deb tavsiflanishi mumkin. Oy davomida yog‘ingarchilik miqdori 0,0-4 mm ni, ayrim joylarda 6-11 mm gachani tashkil etdi.
Faqat Andijon, Farg‘ona viloyatlarida va Qoraqalpog‘iston Respublikasining shimolida yomg‘ir yog‘ishi jadalroq bo‘ldi. Oy davomida yog‘ingarchilik miqdori ba’zi joylarda 15-22 mm ga yetdi.
Yomg‘ir juda kamdan-kam hollarda yog‘di (oyida 1-3 kun) va qisqa muddatli xarakterga ega bo‘ldi.
Respublikaning tog‘ oldi va tog‘li hududlarida qisqa muddatli yomg‘irlar tez-tez kuzatildi va ayrim kunlarda yomg‘ir kuchli - bir necha soat ichida 10-20 mm gacha bo‘ldi.
Bir oy davomida yog‘ingarchilikning umumiy miqdori 25-35 mm ga yetdi, Farg‘ona viloyati tog‘larida va Toshkent, Qashqadaryo viloyatlarining baland tog‘li hududlarida
60-100 mm gacha bo‘lishi kuzatildi.
Jizzax, Qashqadaryo, Surxondaryo, Namangan, Farg‘ona viloyatlarining ayrim tog‘ oldi va tog‘li hududlarida jala yomg‘irlar hisobiga sel-suv toshqin hodisalari yuzaga keldi.
Respublika bo‘yicha ba’zi joylarda shamol tezligi 15-20 m/s gacha esdi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi, Navoiy, Qashqadaryo viloyatlarining ayrim jylarida shamolning kuchayishi 22-25 m/s ga yetdi. Respublika shimolida, janubida va cho‘l hududlarida shamolning ko‘chayishi changli bo‘ronlar bilan qayd etildi, ko‘rinuvchanlik 1000 m gacha yomonlashdi.
